Yönetmeliğinden, ihalesine, kontratından verilen garantilere kadar tüm sürecin gizemli bir biçimde ilerlediği kent hastanelerinde sis perdesi bir türlü aralanamıyor. Sıhhat Bakanlığı, Sayıştay’ın ihtarına karşın ne kadar talep garantisi verildiğini gizliyor.
Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, Aralık 2020’de Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’ndaki bütçe görüşmeleri sırasında şöyle dedi:
“Kent hastanelerinde hasta garantisi verildiği argümanları gerçek dışıdır. Ne acil hizmetlerinde ne poliklinik muayenelerinde ne ameliyatta ne de yatak doluluk oranında rastgele bir garanti kelam konusu değildir.”
Lakin Sayıştay’ın bulguları bu tarafta değil.
Yap – kirala – devret modeliyle 25 yıllık kontratlarla hayata geçirilen kent hastaneleri için şirketlere taahhüt edilen talep garantisi meblağları kayıt dışı tutularak yıllardır gizleniyor.
Sayıştay’ın Sıhhat Bakanlığı’nın muhasebe kayıtları üzerinde yapılan incelemede, kent hastaneleri mukaveleleri kapsamında misyonlu şirketlere taahhüt edilen talep garanti ölçü ve fiyatlarının muhasebeleştirilmediği ve bilanço dipnotlarında gösterilmediği görüldü.
Hususla ilgili olarak Sayıştay denetçileri kontrol raporuna “tam, yanlışsız ve gerçeğe uygun pahalar üzerinden muhasebeleştirilip bilanço dipnotlarında gösterilmesi gerekmektedir” sözünü yazdı.
Sayıştay’ın geçtiğimiz 2019 raporunda da yer verdiği bu talebe Sıhhat Bakanlığı iki yıldır kulak tıkıyor. Kent hastanelerini yapıp işleten şirketlere verilen talep garantisinin kapsamı ve içeriği hakkında bilgi vermiyor.
BORÇ ÜSTLENİMİ DE GİZLENİYOR
Sayıştay denetçilerinin Sıhhat Bakanlığı’nda 2020 yılında yaptığı incelemede, kent hastaneleri mukavelelerine ait olarak metoda uygun olmayan borç üstlenimi taahhüdünde bulunulduğu ve kelam konusu taahhüdün muhasebeleştirilip raporlanmadığı da tespit edildi.
Kent hastaneleri mukavelelerinin eklerinde yer alan kararlardan, misyonlu şirketlerin, bu projeler nedeniyle finansman sağlayıcılarına ödemekle yükümlü oldukları anapara, faiz ve gibisi sarfiyatlar için Sıhhat Bakanlığı tarafından, yetkisi olmadığı halde, borç üstlenim taahhüdünde bulunulduğu ve bu sürecin mali tablolara yansıtılmadığı görüldü.
Sayıştay bahisle ilgili olarak 2017, 2018 ve 2019 yılları kontrol raporlarında da ikazlarda bulunmuştu. Lakin 4 yıl Sıhhat Bakanlığı bahisle ilgili adım atmadı ve ne kadarlık bir borcun üstleneceği konusundaki sır perdesi aralanmadı.
KONTRATA UYMASA DA HAVLU ATSA DA TAZMİNAT ALACAKLAR
Kamu özel iş birliği modeli kapsamında, kent hastanesi üretimi ile eser ve hizmetlerin temin edilmesi işine ilişkin mukavelelerde skandal bir unsurun de yer aldığı ortaya çıktı.
Buna nazaran, kent hastanelerini yapıp işleten şirketler, kontrat kararlarını ihlal ettiği için kontrat fesih edilse yahut mukaveleyi haksız formda feshetse bile tazminat alacak.
Kontrata nazaran, erken fesih sonucunda maruz kalınan her türlü ceza ve masrafın geri ödemesini karşılayacak meblağ, tazminat olarak Sıhhat Bakanlığı tarafından şirkete ödenecek.
Sayıştay denetçileri raporda “Yönetimin, şirketin kontrat kararlarını ihlal etmesi yahut mukaveleyi haksız feshetmesi halinde doğan ceza ve masraf üzere sarfiyatları neden ödemek zorunda olduğu anlaşılamamıştır” tabirlerine yer verdi.
KAYNAK: Sözcü