Türk Tabipleri Birliği’den yapılan açıklamada, “Resmi olmayan bilgilere nazaran 18 ayda 8 binin üzerinde tabip istifası olduğu birliğimize iletilmiştir. Yurt dışında çalışmak için birliğimizden talep edilen uygun hal dokümanı yılda 900’lere 1000’lere ulaşmıştır. Ayda yaklaşık 80 doktor, bu ülkede hekimlik yapmak yerine yurt dışında göçmen hekim olmayı tercih etmektedir” denildi.
Türk Tabipleri Birliği (TTB) ve tabip odaları; “Karanlığa Karşı; Önlüğümüzün Beyazına, Özlük Haklarımıza, Halkın Sıhhat Hakkına Sahip Çıkıyoruz – Emek Bizim Kelam Bizim” başlığıyla yeni bir gayret süreci başlattığını düzenlediği basın toplantısı ile duyurdu.
İstanbul Tabip Odası (İTO) Sevinç Özgüner Toplantı Salonu’nda düzenlenen toplantıda TTB Merkez Kurulu Lideri Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı ve II. Lideri Doç. Dr. Ali İhsan Ökten ile İTO Lideri Prof. Dr. Pınar Saip ve İdare Şurası üyesi Dr. Osman Öztürk yer aldı. Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bartın, Batman, Bitlis, Bolu, Bursa, Çanakkale, Denizli, Diyarbakır, Eskişehir-Bilecik, Gaziantep-Kilis, Hatay, Isparta-Burdur, İstanbul, İzmir, Kırklareli, Kocaeli, Manisa, Mersin, Muğla, Ordu, Rize-Artvin, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Uşak ve Van-Hakkari tabip odalarının yöneticileri ise çevrimiçi olarak toplantıya katıldı.
“GERÇEKTEN ZORLANIYORUZ”
Toplantının açılış konuşmasını Prof. Dr. Pınar Saip yaptı. Sıhhatte dönüşüm siyasetlerinin tıbbi etik ve deontolojik kıymetlerle bağdaşmayan bir noktaya geldiğini söyleyen Saip, TTB ve tabip odaları olarak “Biz varız, hakikaten zorlanıyoruz ve artık problemlerimizi lisana getireceğiz” demek için bu basın toplantısının düzenlendiğini belirtti.
“BIÇAĞIN KEMİĞE DAYANDIĞI YERDEYİZ”
Basın açıklamasının akabinde tabip odalarının yöneticileri de kısa kelamlar aldı. Özelleştirmeci ve piyasacı sıhhat siyasetlerinin gerek tabipler ve sıhhat çalışanları gerekse de toplum üzerinde yarattığı tahribattan örneklerin verildiği konuşmalarda; bilhassa ekonomik ve özlük haklarındaki kayıpların, COVID-19 pandemisi ile uğraş sürecinde de devam ettiği lisana getirildi. Tabip odalarının yöneticileri “Bıçağın kemiğe dayandığı yerdeyiz. Artık yeter! Emek bizim, kelam bizim!” ifadeleri kullanırken, başlatılan hareket sürecinin en güçlü biçimde örgütleneceği vurguları yapıldı.
“SAĞLIK SİYASETİ İFLAS ETMİŞTİR”
Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı tarafından okunan basın açıklaması ise şöyle:
* Türkiye’de uygulanan özelleştirmeci ve piyasacı sıhhat siyasetleri ile halkın sıhhat hakkı değerli ölçüde elinden alınmıştır. Birçok yerde devlet hastanesi kapatılırken kamu sıhhat hizmeti “şirketleştirilmiş” kent hastanelerine bırakılmış; özel hastaneler kamunun imkanlarıyla monopoller haline getirilmiştir.
* GSS ile tüm toplumun sıhhat sigortasına ulaşacağı algısı yaratılırken bugün on beş milyona yakın yurttaş sıhhat teminatından mahrum hale getirilmiştir. Yok sayılan birinci basamak sıhhat hizmetlerinin topluma nasıl olumsuz yansıdığı pandemi sürecinde gözler önüne serilmiştir. Kelamın özü iktidar yirmi yılda sıhhat siyasetini iflas ettirmiştir.
* Bu sıhhat siyasetleri ile halk sıhhati yok sayılırken, sıhhat çalışanlarının hakları da giderek geriletilmiştir. Sıhhatte ‘dönüşüm’le her geçen yıl giderek artan oranda geriletilip erozyona uğratılmış ekonomik ve özlük haklarımızdaki kayıplar, sıhhat işçilerinin omuzlarına yüklenen COVID-19 pandemisi ile uğraş sürecinde de devam etmiştir. Tabipler her istikametiyle bu süreçte fedakârca çalışmış; etik unsurlardan yana hekimlik bedelleri ile toplum sıhhati için insanüstü uğraş göstermişlerdir.
* Toplumda en fazla hastalanan ve hayatını kaybeden meslek kümesi sıhhat çalışanları olmuştur. Eksik, yanlış, tutarsız uygulamaların; SALGINı değil ALGIyı yönetmeye çalışan başarısız siyasetlerin bedelini ne yazık ki sağlıkçılar hayatlarıyla ödemiş, ödemeye devam etmektedir.
“EK ÖDEME REZİLLİĞİ TÜM SIKINTILARI AYYUKA ÇIKARDI”
* Öte yandan bütün dünyayı tehdit eden COVID-19 salgını gelir dağılımındaki eşitsizlikleri artırmış, işsizlik ve yoksulluğu derinleştirmiştir. Her gün yeni artırım haberleri ile daha da görünür olan hayat pahalılığı, halkın gündemini işgal etmekte; her yerden “Geçinemiyoruz” sesleri yükselmektedir. Elbette tabipler ve sıhhat işçileri de bu fakirleşmeden etkilenmiştir.
* Doktorlar ve sıhhat çalışanlarının çok büyük çoğunluğu hiçbir performans ve öteki ek ödemeleri almadan, gece gündüz demeden çalışmasına karşın, insanca yaşayacak fiyat alamamaktadırlar. Ek ödeme ismi altında verilen, geleceğimize yansımayan fiyatlandırma modeli, çalışma barışını bozmaktan öteki bir işe yaramamıştır. Pandemi periyodunda de pandemi öncesinde de yapılan ek ödemelerin ölçüsü, dağılımı, büsbütün keyfi biçimde yapılmakta olup, adaletten hayli uzaktır.
* Ek ödemeler idarecilerin iki dudağı ortasından çıkacak kelama bağlı olarak kimi kurumlarda ya hiç ödenmemekte ya da onur kırıcı sayılar ile ödenmektedir. Pandemi periyodunda yaşanan ek ödeme rezilliği bu fiyatlandırma modelinin tüm meselelerini ayyuka çıkarmıştır. Bu kadar riskli ve ağır çalışmayla ortaya koyduğumuz emeğimiz hiçbir manada yönetenler tarafından dikkate alınmamış ve karşılık bulmamıştır.
* Üstelik tabipler sırf etkin çalıştıkları devirde bu korkuları yaşamamakta, mevcut fiyatlandırma modelinin emekliliğe yansımaması nedeniyle emeklilikte de geçinememe tasası ile baş başa bırakılmışlardır.
Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı’nın açıklamaları şöyle devam etti:
* Uzun saatler kesintisiz fazla çalışma, sık nöbet tutma, yoğun iş yükü, şiddete maruz kalma sıhhat ortamlarının olağan hallerine dönüşmüştür. 36 saat hastanelerden çıkamayan genç doktorlar, mesai saati kavramı nedir bilmeyen uzmanlar bulunmaktadır.
* Kamunun yanı sıra özel hastanelerde de ağır emek harcayan doktorların emekleri sömürülmekte, şirket kurdurma ve ciro baskısı üzere ticari zorlamalar ile meslek onuruna yakışmayan uygulamalar ile karşılaşmaktadırlar.
“18 AYDA 8 BİNİN ÜZERİNDE DOKTOR İSTİFA ETTİ”
* Problemlerimiz sadece çalışma saatleri, çalışma alanları, ödemeler ile sonlu kalmamaktadır. Mesleğimiz, güvencesizliğin en yaygın olduğu iş kollarından biri haline getirilmiştir. Bu değişim baskının, mobbingin, ayrımcılığın, eşitsizliğin ve kayırmacılığın alabildiğine yaygın hale gelmesine neden olmuştur.
* Bu baskıyı tıp fakültelerine müdahalelerde, sıhhat kurumlarında idarecilerin tutumlarında, son olarak karşımıza getirilen 5258 sayılı Aile Hekimliği Kanunu’nda disiplin süreçlerine ait hiçbir karar yokken “ihtar puanı” ismi altında, keyfi bir biçimde uygulanan Demokles’in kılıcı gibi yeni yeni yönetmeliklerde görüyoruz.
* Uzun vakittir çalışma şartları, fiyatlandırma, özlük hakları konusunda dillendirilen tüm bu problemlere yanıtsızlık; emeklilik, istifa, doktor göçü, tükenmişlik, hastalık, intihar, tabibe yönelik şiddetle sonuçlanmaktadır. Sadece 2020 yılında, 12 bine yakın beyaz kod verilen sıhhatte şiddet olayı yaşanmıştır.
* Sıhhat Bakanı Tabip Fahrettin Koca, 2020 yılının birinci 6 aylık mühleti zarfında 2 bin 412 hekimin istifa ettiğini, 522 hekimin özel hastanelere geçiş yaptığını açıklasa da resmi olmayan bilgilere nazaran 18 ayda 8 binin üzerinde doktor istifası olduğu birliğimize iletilmiştir.
* Yurt dışında çalışmak için birliğimizden talep edilen âlâ hal evrakı yılda 900’lere 1000’lere ulaşmıştır. Ayda yaklaşık 80 tabip, evet 80 tabip bu ülkede hekimlik yapmak yerine yurtdışında göçmen tabip olmayı tercih etmektedir.
* İktidar bu vahim tabloya karşın doktorları iş yerlerinde şiddetten, bulaştan koruyacak düzenlemeler yapmamış, emeğimizin karşılığını vermek yerine ek ödeme palavralarına sığınmış, doktorlara garantili bir gelecek sağlamak için teşebbüste dahi bulunmamıştır.
* Bu görmezden, duymazdan gelme halinin sonucu olarak tabiplerde bıçak kemiğe dayanmıştır. Tabipler için pandemi devri sıhhat sisteminin tüm defolarını açığa çıkarmıştır.
TABİP ANKETİ PAYLAŞILDI
TTB, 81 vilayetten 6 bin 178 tabip ile yaptığı anket sonuçlarını paylaştı. Bu sonuçlara nazaran; %45’inin aylık geliri yetmiyor, %76’sı pandemi ek ödemesi almıyor, %90’ına göre performansa dayalı ek ödeme sisteminin adaletsiz olduğunu düşünüyor, %92’si geçtiğimiz sene TBMM’de kabul edilen, sıhhatte şiddet ile ilgili son yasal düzenlemenin tesirli olmadığını düşünüyor. %84’ü daha evvel hasta yahut yakını tarafından sözel ve fizikî şiddete uğradığını belirtiyor. %68’i çalışma kurallarının yoğunluğu nedeniyle hastalarıyla kâfi ve uygun biçimde ilgilenemediğini düşünüyor. %72’si çalışma ortamının pandemi şartlarına uygun olmadığını düşünüyor.
“KÖLELİĞİ DAYATAN ÇALIŞMA ŞARTLARINA SON VERİN”
TTB’nin öncelikli ve acil talepleri şöyle açıklandı:
*Sağlıkta özelleştirmeci, piyasacı siyasetler durdurulmalı, sıhhat hizmetleri toplumcu bir anlayışla tekrar inşa edilmelidir.
*Güvencesiz, gerçek dışı mazeretlerle işimizden edildiğimiz ve köleliği dayatan çalışma şartlarına son verilmeli, teminatlı çalışma temel olmalıdır.
*İş yerlerimiz alanın uzmanları ile görüşülerek inançlı, sağlıklı çalışma ortamları haline getirilmelidir.
*Haftalık çalışma sürelerimiz tekliflerimiz çerçevesinde yine düzenlenmelidir.
*Temel fiyatlarımız TTB’nin görüş ve teklifleri çerçevesinde belirlenmeli, emekliliğe de yansıyacak yaşanabilir ödeme sağlanmalıdır.
*COVID-19 başta olmak üzere meslek kaynaklı hastalıklara karşı bütüncül bir meslek hastalıkları yasası çıkarılmalıdır! Pandemi müddetince çalıştığımız her yıl için derhal 120 gün fiili hizmet müddeti artırımı verilmelidir.
“YÜRÜYÜŞLE ANKARA’DA BİR ORTAYA GELECEĞİZ”
“Ülkemizdeki 175 bin doktorun taleplerini Sıhhat Bakanı ile görüşmek istiyoruz” açıklamasında bulunan Fincancı, şöyle konuştu:
* Bu görüşme isteği 175 bin tabibin talebidir. Sıhhat Bakanı bu görüşmeden kaçınmamalıdır. Taleplerimizin karşılık bulmaması halinde ülkemizin dört bir yanındaki doktorlarla birlikte uğraşımızın büyüyeceğinden ve sonuç alıncaya kadar devam edeceğinden kimsenin kuşkusu olmamalıdır.
* Türk Tabipleri Birliği ve tabip odaları olarak tabiplerle, sıhhat işçileriyle, toplumla çalışma ortamlarında ve ömür alanlarımızda buluşmalarla taleplerimizi lisana getireceğiz. Sıhhat Bakanı’nın talebimize cevap vermemesi halinde vilayetlerden odalarımızla bir arada taleplerimizi lisana getireceğimiz bir yürüyüşle Ankara’da bir ortaya geleceğiz.
KAYNAK: Sözcü