“Her bayanın karşılaştığı doğal bir süreç olan menopoz için uzun vadede tedavisiz kaldığında kalp damar hastalıkları ve kemik erimesi riskini de beraberinde getiriyor. Op. Dr. Mine Fisun Ergül, bu süreçte erken teşhis ve tedavini değerli olduğunu belirtti.”
Menopoz bedensel ve ruhsal dayanakla daha kolay atlatılabiliyor. Menopoz halk ortasında adetten kesilme olarak bilinse de adet gören bayanlarda bile bazen rastlantısal olarak yapılan tetkiklerle saptanabiliyor. Menopoz yaşı ortalama 45-50 olup Türk bayanlarında 46-48 olarak izleniyor. Bazen daha erken yaşta bazen de daha ileri yaşta görülebiliyor.
Uykusuzluk, unutkanlık, depresyona dikkat
Menopoz klinik belirtileri adetten kesilmenin dışında ateş basması, terleme, depresif ruh hali, cinsel isteksizlik, yeme alışkanlıklarında değişiklik, kemik ağrıları, yorgunluk, kilo alma eğilimi, unutkanlık, uykusuzluk, konsantrasyon zahmeti olabilir. Detaylı muayene usg takiben yapılan laboratuvar incelemeleri sonrasında bilhassa FSH düzeyinde artış, Estradiol düzeyinde düşüş bize menopoz teşhisine götürür. Lakin premenopoz devrinde tipik laboratuvar belirtileri olmayabilir. Tetkik sonuçları menopoz dese bile klinik olarak bir bayanın 1-2 yıl adetten kesilmesi menopoz teşhisini nihaileştirir. Bu periyotta yalnızca hormon analizleri değil, sistemli yapılan biyokimya testleri, mamografi, göğüs usg, kemik yoğunluk ölçümü bize verilecek tedaviyi planlamada yol gösterir. Her vakit olduğu üzere yıllık tertipli paps smear denetimleri de tedavide temeldir.
Sigara ve fazla kilo riski artırıyor
Menopoz belirtileri 40 yaş altı gelişirse erken olarak tabir edilir. Erken menopozun belirtileri genel menopoz belirtilerinden farklı değildir. Uzun vadede tedavisiz kaldığında artmış kalp damar hastalıkları ve kemik erimesi riskini beraberinde getirir. Bu yüzden erken teşhis edilip tedavi edilmelidir. Şayet kontrendikasyon yoksa hormon replasman tedavisi yapılmalıdır.
Erken menopoz etyolojisinde genetik faktörlerin yanı sıra ferdî ve çevresel faktörlerde mevcuttur. Anne teyze kız kardeş erken menopoza girdiyse risk fazladır. Zayıf yahut kilolu bayanlarda, sigara içenlerde, beslenme yetersizliği ve birtakım kronik hastalıkları olanlarda erken menopoz riski fazladır. Bazen de cerrahi yahut uygulanmış ilaç-kimyasal tedaviler sonrası erken menopoz gelişmektedir.
Menopozun gecikmesi kanser riskini artırabilir
Uzun mühlet östrojen hormon tesirinde kalmak rahim, göğüs ve yumurtalık kanseri riskini arttırıyor. Menopoz tedavisi şahsa özeldir. Tedavi düzenlenmesi ve sürdürülmesinde kesinlikle tabip denetimleri aksatılmamalıdır. Hormon replasman tedavisi fayda – ziyan oranları gözetilerek karar verilmeli ve uygulanmalıdır. Beslenme tertibi bu süreçte en yararlı biçimde uygulanmalıdır. Menopoz sürecinde kilo alma eğilimi sık görüldüğünden daha çok hareket edilmeli, hamur işi, yağlı, tatlı, tuzlu kalorili besinlerden uzak durulmalı, hazmı kolay taze zerzevat, meyve, protein yüklü beslenme ve bol su tüketilmelidir. Bu süreci rahat atlatmak için mümkün olduğunca toplumsal faaliyetlere tartı verilmeli ve toplumsal alakalar gözetilmelidir.
KAYNAK:MAHMURE
KAYNAK: Elmaelma