Sıhhatsiz beslenmeden hareketsizliğe, çok kilodan uzun vadeli ve denetimsiz hormonal tedavilere, sigara ve alkolden hiç doğum yapmamaya, erken adete girmekten geç menopoza… Son yıllarda ülkemizde görülme sıklığı giderek artan göğüs kanserine birçok etken yer hazırlayabiliyor. Ailede bilhassa birinci dereceden ve genç yaşta göğüs kanseri tanısı alan biri varsa, genetik geçişli göğüs ve jinekolojik kanser sendromlarının da düşünülmesi ve taramaların buna nazaran planlanması gerekir.
Göğüs kanserinin erken evrede hiç bir belirti vermeyebildiğini, tümör büyüdüğü vakit göğüste ele gelen ağrılı yahut ağrısız kitle, göğüs başında çekinti, göğüs başından kanlı akıntı, koltuk altında ele gelen şişlik, göğüs derisinde kızarıklık, ısı artışı ve portakal kabuğu görünümü ile kendini gösterebildiğini belirten Prof. Dr. Gökhan Demir “Ama maksat bütün bu belirtileri vermeden tümörü bir santimetrenin altında, erken evrede teşhis edebilmektir. Bu lakin hiçbir yakınması olmayan sağlıklı bayanlarda taramaların yapılması ile sağlanabilir” diyor.
Göğüs kanseri riskini azaltmak için; çok kilodan uzak durmak, nizamlı idman yapmak, istikrarlı ve Akdeniz diyeti yüklü beslenmek (yani mevsiminde bol ölçüde sebze-meyve tüketmek, bol balık yemek, zeytinyağlı besinleri seçmek, az şeker, az tuz tüketmek, çok hayvansal yağdan ve işlenmiş besinlerden uzak durmak), kaliteli ve kâfi uyumak, alkolden ve sigaradan kaçınmak gerekmektedir.
Prof. Dr. Gökhan Demir “Son yıllarda yapılan çalışmalarda uyku sisteminin de göğüs kanseri gelişme riski ile bağlı olduğu gösterilmiştir. Bilhassa gece nöbeti tutarak çalışan bayanlarda göğüs kanseri riski biraz daha yüksek bulunmuştur. Uyku sırasında DNA hasarı gelişmiş, şimdi kansere dönüşmemiş lakin bu yola girmiş olan hücreler onarılır ve yenilenir. Bu nedenle sağlıklı uykunun kollayıcı tesirini de atlamamak gerekir” diye konuşuyor.
Elle muayene ve mamografi hayat kurtarıyor
Göğüs kanserinde erken teşhis çok kıymetlidir. Zira göğüs kanseri erken teşhis edildiğinde tam olarak şifaya kavuşulabilen bir hastalıktır. Bu nedenle her bayanın kendi kendini elle muayene etmesi (ergenlik yaşından itibaren ayda bir her iki göğsün ve koltuk altının kişi tarafından elle yoklanması) ve her sağlıklı bayanın 40 yaşından itibaren yılda bir mamografi yaptırması gerekir. Özel bir neden varsa 35 yaşından itibaren yapılmalıdır. Ailevi göğüs kanseri sendromu olan ailelerde ise göğüs kanseri taramasının göğüs MR’ı ile birlikte yapılması önerilmektedir.
KAYNAK: Milliyet