Yeniçeriler kurdu, Rumlar ve Boşnaklar yaşadı. Artık de sanat köyü oldu. Ayvalık’a 8 kilometre uzaklıkta asıl ismi Yeniçarohori olan, şimdilerde ise Küçükköy ismiyle bilinen bu tatlı köy, açılan sanat atölyeleri ve tasarım dükkanlarıyla büyük bir değişim yaşadı.
Cem YILDIRIM
Kuzey Ege’nin yeni tatil gözdelerinden biri Yeniçarohori ya da şimdilerde bilinen ismiyle Küçükköy…
Ayvalık ilçe merkezine 8 kilometre arada denize biraz uzak olsa da havayı Sarımsaklı plajından gelen esintinin kapladığı bu köy gittikçe tanınan oluyor.
Eski ismiyle Yeniçarohori, bir Rum ve Boşnak köyü ve tarihi çok eskilere dayanıyor. 1462’de Midilli adasını fetheden Osmanlı, Midilli’yi en düzgün gören yerlerden biri olan Küçükköy’e Yeniçerileri yerleştirmiş. İsmi da “Yeniçeri Köyü” olmuş.
SANATKARLAR KEŞFETMİŞ
Akabinde gelen Rumlar köyün ismini “Yeniçarahori” olarak değiştirmiş. 1893 yılında da Karadağ’dan gelen Boşnaklar ile Rum nüfus kaynaşmış. Yıllar içinde Boşnaklar kalmış lakin Rumlar Midilli’ye geri dönmüş. Rumların taş meskenleri boşalmış, köy terk edilmeye yüz tutmuş lakin tarih kokan sokaklar yaşamaya devam etmiş. İşte tam bu sırada Ayvalık ve Cunda adasında tatillerini geçiren kimi sanatkarlar ve bilhassa ressamlar köyü keşfetmiş.
ESKİ KİLİSE MESCİDE DÖNDÜ
Bir-iki derken köyde sanat atölyeleri, tasarım dükkanları, butikler, kafe ve barlar, restoranlar, pansiyon ve oteller açılmaya başlanmış. Boş duran Rum konutlarını restore eden sanatkarlar, dostlarını da köye davet etmiş. Köyün ünü kulaktan kulağa yayılınca küçük Alaçatı olmuş… Artık Yeniçarahori’ye tipler düzenleniyor, butik oteller konuk ağırlıyor. Geçmişte Athanasiu Kilisesi olarak kullanılan yapı, günümüzde köyün mescidi olmuş. Ayıca iki kilise ve manastır da var.
GÖÇ MÜZESİ’NDE TARİH YAŞIYOR
Tarih kokan yapının içerisinden köy meydanına çıkılıyor. Burada bir Göç Müzesi var ve köyde yaşayanlardan toplanan gündelik hayata ilişkin nesne ve eşyalar sergileniyor. Mübadele devrini anlatan fotoğraf ve görseller yer alıyor. Köy halkı da dönüşümden şad. Mesken imali reçeller, turşular, salça, tarhana, taze meyve ve sebzeler ile dağ kekikleri, köyü gezmeye gelenlere sunuluyor.
Yıllarca Boşnakların yaşadığı ve hala de torunlarının olduğu köyde Boşnak gelenekleri de devam ediyor. Kafe ve restoranlarda Boşnak böreği “Pita” ile “Paşa Çorbası” ya da “Boşnak mantısı” vazgeçilmezler arasında…
Tatlı sevenler için krem karamelin Boşnak versiyonu olan ve portakal kabuğu kokusunun da bulunduğu “Kaymaçina” var. Kimi kafelerin ismi da Boşnakça. Oksijen cenneti Kaz Dağları’na yakın olan ve motorlu taşıtların girişine de kapatılan köyde, huzur ve sanat var.
KAYNAK: Sözcü